Ολα στο σφυρί για να σώσουν την κύρια κατοικία

Της ΝΤΙΝΑΣ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ

Η κατάργηση της απαγόρευσης πλειστηριασμών για οφειλές ώς 200.000 ευρώ οδηγεί τους δανειολήπτες στο να «σκοτώσουν» τα υπόλοιπα ακίνητά τους. Μία χώρα ολόκληρη στο σφυρί. Μία χώρα που παρακολουθεί το τελευταίο διάστημα πώς μοιράζονταν τα εκατομμύρια σε «ημέτερους», σήμερα κρέμεται στο επισφαλές νομοθετικό πλαίσιο της προσωρινής προστασίας (;) της κύριας κατοικίας από ενδεχόμενο πλειστηριασμό. 

 Στα Γραφεία της ΕΚΠΟΙΖΩ επικρατεί κυριολεκτικά το αδιαχώρητο τις τελευταίες μέρες από πολίτες που ζητούν πληροφορίες για να προστατεύσουν την περιουσία τους, και τα αιτήματα είναι τόσο πολλά που αποδεικνύουν ότι όταν αρχίσει να χτυπάει το σφυρί θα χαθεί απόλυτα ο μπούσουλας.

Χαμένοι στη... μετάφραση, οι περισσότεροι, που δεν γνωρίζουν καν αν επωφελούνται από το νόμο ή όχι, κρέμονταν κυριολεκτικά από τα χείλη των νομικών της ΕΚΠΟΙΖΩ. Οσοι τελικά από αυτούς καταφέρουν να βγουν από το γραφειοκρατικό λαβύρινθο που προϋποθέτει η ένταξή τους στη ρύθμιση του νέου νόμου, εφόσον πληρούν βέβαια σωρευτικά ένα κάρο προϋποθέσεις, θα πρέπει να καταθέσουν τη σχετική υπεύθυνη δήλωση προς τις τράπεζες μέχρι τις 31 Ιανουαρίου, χρονικό περιθώριο το οποίο είναι εξαιρετικά ασφυκτικό.
Ούτε το νόμο της
Μέρα με τη μέρα όμως αποκαλύπτεται η προχειρότητα με την οποία αντιμετώπισε η κυβέρνηση το ζήτημα, καθώς τα γεγονότα δείχνουν ότι δεν είναι σε θέση να στηρίξει καν το νόμο που ψήφισε. Για την ουσία του νόμου, έχει πολλάκις ειπωθεί από νομικούς τόσο της ΕΚΠΟΙΖΩ όσο και άλλων θεσμικών φορέων ότι στην πραγματικότητα πρόκεται για μία γενική απελευθέρωση των πλειστηριασμών, με περιορισμένη μόνο προστασία της κύριας κατοικίας.
Να θυμίσουμε ότι κομβικό σημείο που καταδεικνύει τις πραγματικές προθέσεις των εμπνευστών της νέας ρύθμισης είναι η κατάργηση της ευεργετικής διάταξης για την πλειοψηφία των δανειοληπτών, που αφορούσε στην απαγόρευση πλειστηριασμών όλων των ακινήτων για οφειλές μέχρι 200.000 ευρώ σε τράπεζες.
Κατά συνέπεια, ανεμπόδιστα πλέον, ευνοείται ο εκπλειστηριασμός προφανώς έναντι εξευτελιστικών τιμημάτων των υπόλοιπων ακινήτων των δανειοληπτών, οι οποίοι, από ό,τι φαίνεται, για να περισώσουν την κύρια κατοικία τους θα δώσουν γη και ύδωρ στους πιστωτές τους. Είναι χαρακτηριστική η φράση που άκουσε χθες η «Ε» στα Γραφεία της ΕΚΠΟΖΩ από μία μεσήλικη που μέχρι το 2009 διατηρούσε εμπορική επιχείρηση: «Να σώσω το σπίτι μου, τα χωράφια και τις ελιές ας τα πάρουν»...
Το πώς η κυβέρνηση ρίχνει στον Καιάδα αυτούς που πρώτα τους έχει φορτώσει με δεκάδες φόρους και χαράτσια φαίνεται από τον τρόπο που προωθεί τη ρύθμιση για την υποτιθέμενη προστασία, καθώς δεν ιδρώνει το αυτί της για το αν η περίφημη ρύθμιση εφαρμόζεται ή όχι από αυτούς που πρέπει να εφαρμοστεί: Προς το παρόν οι τράπεζες αρνούνται να παραλάβουν τις υπεύθυνες δηλώσεις πολιτών που αφορούν την αναστολή των πλειστηριασμών της κύριας κατοικίας τους, καθώς δηλώνουν παντελή άγνοια για το θέμα. Μόλις χθες η ΕΚΠΟΙΖΩ έστειλε σχετική επιστολή προς τη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή, με σχετικές καταγγελίες πολιτών κατά τραπεζών, ενώ την προηγούμενη μέρα ο Συνήγορος του Καταναλωτή με παρέμβασή του επισήμανε το πρόβλημα και σύστησε στις τράπεζες να συμμορφωθούν με το νόμο.
Οι τράπεζες αγνοούν!
Η νομικός και γενική διευθύντρια της ΕΚΠΟΙΖΟ Π. Καλαποθαράκου εξηγεί στην «Ε» ότι «όπως μας δηλώνουν οι καταναλωτές, οι τραπεζικοί υπάλληλοι και οι διευθυντές των υποκαταστημάτων δηλώνουν παντελή άγνοια και είτε δεν παραλαμβάνουν την υπεύθυνη δήλωση, είτε παραπέμπουν τους καταναλωτές στα κεντρικά των τραπεζών ή στην καλύτερη περίπτωση απλά την παραλαμβάνουν δηλώνοντας ότι δεν έχουν καμία ενημέρωση!».
Και προσθέτει: «Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι, σύμφωνα με τις καταγγελίες καταναλωτών, υπάλληλοι της Alpha Bank αρνήθηκαν να παραλάβουν τη σχετική υπεύθυνη δήλωση ισχυριζόμενοι ότι "δεν έχουν ιδέα περί τίνος πρόκειται", ενώ υποκατάστημα της Eurobank δεν παρέλαβε την υπεύθυνη δήλωση οφειλέτη διότι δεν έχει βγει ακόμη η κατοικία του σε πλειστηριασμό (!)». Υποκατάστημα της Εθνικής Τράπεζας, πάλι, δήλωσε πλήρη άγνοια παραπέμποντας τον οφειλέτη στα κεντρικά Γραφεία, ενώ υποκαταστήματα της Τράπεζας Πειραιώς δηλώνουν ότι δεν γνωρίζουν το νόμο.
Η καταναλωτική οργάνωση ζήτησε από τη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή να τροποποιηθεί η ήδη ασφυκτική προθεσμία κατάθεσης της περιβόητης υπεύθυνης δήλωσης του νέου νόμου ώς το τέλος Φεβρουαρίου, ούτως ώστε να ενημερωθούν οι καταναλωτές. Και δεύτερον να αναληφθούν πρωτοβουλίες από την Πολιτεία, και εν προκειμένω από τη ΓΓΚ που θα αφορούν στην ενημέρωση των πολιτών ώστε να αξιοποιήσουν εγκαίρως τη διάταξη του νέου νόμου και να τύχουν προστασίας της κύριας κατοικίας για το έτος 2014.
Μέχρις ότου γίνει κάτι τέτοιο, η ΕΚΠΟΙΖΩ προχώρησε σε εκλαΐκευση του νόμου. Με ερωτήσεις - απαντήσεις, τις οποίες παραθέτει η «Ε», επιχειρείται να σταματήσει η σύγχυση των δανειοληπτών που ανησυχούν για την τύχη της κύριας κατοικίας τους.
Οσα πρέπει να ξέρετε
* Ποιοι υπάγονται στην προστατευτική ρύθμιση;
Μισθωτοί, συνταξιούχοι, άνεργοι, ελεύθεροι επαγγελματίες, έμποροι, αγρότες.
* Ποιες οφειλές αφορά η αναστολή πλειστηριασμών;
Οφειλές προς τράπεζες (στεγαστικά/επισκευαστικά δάνεια, επιχειρηματικά, πιστωτικές κάρτες κ.λπ.). Οφειλές προς ιδιώτες, Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου, ΔΕΚΟ, Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, ενώ εξαιρούνται χρέη προς το Δημόσιο και τα Ασφαλιστικά Ταμεία.
* Μέχρι πότε ο οφειλέτης πρέπει να καταθέσει υπεύθυνη δήλωση για να ενταχθεί στο σχετικό νόμο;
Ο οφειλέτης θα πρέπει να καταθέσει υπεύθυνη δήλωση σε ΚΑΘΕ δανειστή του μέχρι τις 31/01/2014 ή εντός δύο μηνών από την επίδοση διαταγής πληρωμής με επιταγή προς εκτέλεση. Προσοχή! Αν δεν κατατεθεί στις προαναφερθείσες προθεσμίες δεν ισχύει η αναστολή πλειστηριασμού για τον οφειλέτη και τη συγκεκριμένη οφειλή.
* Τι πρέπει να περιλαμβάνει η υπεύθυνη δήλωση;
Στην υπεύθυνη δήλωση περιγράφονται αναλυτικά όλα τα προσωπικά, οικονομικά και περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη βάσει των προϋποθέσεων που προβλέπει ο νόμος για την αναστολή πλειστηριασμών κύριας κατοικίας, καθώς και η αναλυτική κίνηση των λογαριασμών του που ξεπερνούν τα 1.000 ευρώ τους τελευταίους 24 μήνες πριν από την υποβολή της υπεύθυνης δήλωσης.
* Για πόσο χρονικό διάστημα διαρκεί η αναστολή πλειστηριασμού;
Η αναστολή του πλειστηριασμού για την κύρια κατοικία ισχύει για ένα έτος, δηλαδή από 1/1/2014 έως 31/12/2014, εφόσον πληρούνται από τον οφειλέτη ΟΛΕΣ οι παρακάτω προϋποθέσεις:
Για ένα άτομο ή οικογένεια ώς δύο τέκνα, πρέπει να πληρούνται τα εξής:
α. Καθαρό εισόδημα (χωρίς τις κρατήσεις στα Ασφαλιστικά Ταμεία, φόρο εισοδήματος και εισφορά αλληλεγγύης) έως 35 χιλάδες ευρώ, β. Αντικειμενική αξία κύριας κατοικίας του οφειλέτη έως 200 χιλιάδες ευρώ. Εδώ χρειάζεται προσοχή, καθώς ως κύρια θεωρείται αυτή που έχει δηλωθεί στο Ε1. Εάν δηλαδή ο οφειλέτης έχει δηλώσει ως κύρια κατοικία το σπίτι που νοικιάζει ενώ δεν μένει στη μοναδική κατοικία για την οποία δανείστηκε, δεν προστατεύται!, γ. Αξία της κινητής και ακίνητης περιουσίας του οφειλέτη έως 270 χιλιάδες ευρώ, δ. Σύνολο καταθέσεων και κινητών αξιών του οφειλέτη την 20ή Νοεμβρίου 2013 έως 15 χιλιάδες ευρώ. Το εν λόγω ποσό συνυπολογίζεται στο ποσό των 270 χιλιάδων ευρώ.
Να σημειωθεί ότι τα προαναφερθέντα ποσά αλλάζουν προς τα πάνω για τις οικογένειες με τρία τέκνα, ατόμα με αναπηρία άνω του 67% και άτομα που βαρύνονται φορολογικά με άτομα που φέρουν αναπηρία έως 75%. Το καθαρό εισόδημα διαμορφώνεται στα 38.500 ευρώ, η κινητή-ακίνητη περιουσία στα 297 χιλιάδες ευρώ και το σύνολο των καταθέσεων στις 16.500 ευρώ, στ. Ο δανειολήπτης είναι υποχρωμένος να καταβάλει ως ετήσια δόση το 10% του ετήσιου εισοδήματος μέχρι 15 χιλιάδες ευρώ. Για τους εμπόρους και τους ελεύθερους επαγγελματίες το 20% της τελευταίας ενήμερης δόσης, ενώ για τους ανέργους και τους χαμηλοσυνταξιούχους (μέχρι του ποσού του επιδόματος ανεργίας) είναι μηδενικές οι καταβολές.
* Πώς καταβάλλονται οι δόσεις στις τράπεζες;
Εάν ο οφειλέτης οφείλει σε περισσότερες από μία τράπεζες η μηνιαία καταβολή κατανέμεται συμμέτρως σύμφωνα με το ανεξόφλητο υπόλοιπο της κάθε οφειλής.
* Εάν δεν καταβάλει τις δόσεις τι συνέπειες έχει;
Εάν δεν τις καταβάλει για τρεις μήνες συνολικά, αίρεται για το συγκεκριμένο οφειλέτη και τη συγκεκριμένη οφειλή η απαγόρευση πλειστηριασμού της κύριας κατοικίας.
* Τι γίνεται αν οι οφειλέτες είναι περισσότεροι του ενός; (π.χ. διαφορετικές οφειλές μελών ενός νοικοκυριού).
Θα πρέπει να καταθέσουν υπεύθυνες δηλώσεις όλοι οι οφειλέτες.
* Τι ισχύει για τον εγγυητή;
Εφόσον ενταχθεί ο πρωτοφειλέτης στο νόμο για την απαγόρευση πλειστηριασμού της κύριας κατοικίας και εφόσον η απαγόρευση δεν έχει αρθεί για τον πρωτοφειλέτη, απαγορεύεται ο πλειστηριασμός ακινήτων του εγγυητή για τις συγκεκριμένες οφειλές.
 http://www.enet.gr/